Frankrijk, achteraan in het Europese peloton wat betreft het gebruik van op de fiets in de stad, is van plan een inhaalslag te maken met een nationaal plan dat afgelopen vrijdag werd onthuld door premier Edouard Philippe. Dankzij deze maatregelen wil de regering het aandeel van de fiets in de dagelijkse verplaatsingen tegen 2024 verdrievoudigen. De inzet is hoog, in een land waar het vervoer 39% van de uitstoot van broeikasgassen veroorzaakt.

Vervolg van het interview met Olivier Razemon, journalist gespecialiseerd in transport, die een blog schrijft op de site van Le Monde, getiteld “Interconnectie is niet langer verzekerd'.

Fietsen in een stedelijke omgeving

“Hoe zorg je ervoor dat de fiets zich verspreidt als zelfbedieningsfietsen niet de oplossing zijn? We hebben de opkomst van vrij zwevende fietsen gezien, ik denk dat we het in Frankrijk over vlinderfietsen hebben in tegenstelling tot schapenfietsen die niet aan terminals zijn bevestigd...?

– Ongeveer een jaar geleden was er de komst van Gobee Bikes, groene fietsen die je overal kunt achterlaten in plaats van fietsen die je weer op terminals moet zetten. De fietsen die op de terminals moeten worden teruggezet, zijn in een aantal steden ingezet, waaronder Toulouse, Lyon, Parijs, Duinkerke… Dit is een systeem dat tegenwoordig veel kritiek krijgt, wat betekent dat misschien: fietsen die overal kunnen worden achtergelaten een oplossing zouden zijn? De zelfbedieningsfiets heeft zijn relevantie, uiteraard werkt hij in Bordeaux heel goed, ook in Lyon, ook al is hij duur, hij heeft ook zijn relevantie. Maar de vraag die moet worden gesteld, is niet alleen te vertrouwen op zelfbedieningsfietsen. Dus op sommige plaatsen vrij zwevend kan worden overwogen. Ik was laatst in Grenoble, ik huurde een fiets, er is geen zelfbedieningsfiets zoals in Toulouse, Lyon of Parijs. We hebben een systeem waarbij we een fiets huren voor een dag of twee dagen, we staan ​​op het station op een plek waar we onze bankpas neerleggen, etc. Ik vertelde hen dat het een beetje jammer is dat je geen station in het stadscentrum hebt, ze vertelden me dat in het stadscentrum het probleem is dat het duur is om een ​​nieuw station te plaatsen, aan de andere kant heb je de vrij zwevend die daarom deze beroemde Mobike of Pony Bike, etc. kan brengen, die privéoplossingen zijn. De vraag die opkomt als we kijken naar het voorbeeld van Basel of dat van Pavia in Italië of dat van Innsbruck in Oostenrijk, uiteindelijk zijn er nogal wat zelfbedieningsfietsen in deze steden. Mensen hebben hun fiets, hebben hun fiets, ze weten waar ze hem thuis moeten stallen. Zo zit er ook een element in het fietsplan, over het kunnen organiseren in nieuwe gebouwen, een fietsenstalling die naam waardig. We plaatsen het thuis of we plaatsen het meer en meer in velostations, dat zijn afgesloten ruimtes, waarin we aankomen met een sleutel, dat wil zeggen tegenwoordig een stuk plastic dat je voor een lezer passeert en waarin je kunt hang je fiets op. Ten slotte heeft deze oplossing voor fietsen het voordeel dat ze weinig ruimte in beslag neemt, de gemeentelijke fiets is iets meer, maar het is niet noodzakelijkerwijs de alfa en de omega. Als we kijken naar de steden waar het werkt, realiseren we ons dat mensen hun eigen fiets hebben.

Fietsdiefstal, rem op zijn ontwikkeling

– Diefstal belemmert de ontwikkeling van het fietsen vandaag de dag, althans dat vindt het kabinet, want in het gepresenteerde plan staat hierover een paragraaf.

– Dit is terecht een van de angsten, en daarom moeten we deze veiligstellen. Dit is ook de reden dat je jezelf de vraag moet stellen als je een fiets koopt, je moet jezelf in ieder geval de vraag stellen hoe ga ik hem parkeren? Je moet dus eigenlijk een U kopen, het is de enige slot wat echt werkt. Je moet jezelf ook nog een vraag stellen: als mijn fiets morgen wordt gestolen, wat moet ik dan doen? Als we deze vraag al zijn gaan beantwoorden, kopen we er waarschijnlijk nog een, misschien iets goedkoper, misschien een beetje anders. Een fiets is nog steeds niet heel duur, dus als het een elektrisch ondersteunde fiets is, kost een goede elektrisch ondersteunde fiets minimaal 1500 of zelfs 2000 € euro, dan moet je er echt over nadenken door te zeggen oké, waar ga ik hem neerzetten waar ik ben, waar ik heen ga?

Kan de opkomst van elektrische fietsen het fietsgebruik in de stad stimuleren?

– Verandert het uiterlijk van elektrisch ondersteunde fietsen het percentage mensen dat de fiets neemt, is het echt een rem, het feit dat je een fiets hebt waarmee je zonder hulp moet trappen?

– Het is niet hetzelfde object, ze zijn soms verward, bovendien was er niet zo heel lang geleden deze beroemde bonus voor de aankoop van een elektrisch ondersteunde fiets. Het is niet precies hetzelfde object, het is inderdaad zwaarder, het is duurder, we besteden er meer aandacht aan, etc. De elektrisch ondersteunde fiets maakt het mogelijk om het gebruik van de fiets zowel in de tijd te verlengen, we merken met name dat in Nederland bijvoorbeeld ouderen langer in hun leven blijven fietsen, ook uitgebreid in de ruimte, dat wil zeggen dat het staat toe als we elke ochtend 5 km deden, nou ik ontmoette vorige week iemand, ik denk dat het in Grenoble was, die me uitlegde dat hij elke ochtend 15 km reed dankzij de elektrisch ondersteunde fietsen. Dus het breidt zich uit, het vervangt niet, als we 2 km te doen hebben, zal de elektrische fiets eerlijk gezegd nutteloos zijn, tenzij je echt elke ochtend naar boven moet. Maar aan de andere kant, als we langere reizen hebben, ja, dan is het de moeite waard.

Het gebruik van fietsen in het intercityvervoer

– (EN) De andere vraag die opkomt, is weten hoe we met vervoer per fiets de verbinding tussen stad en buitenwijk kunnen exploiteren, aangezien dit in wezen is waar het vandaag om gaat als we het hebben over de auto in grote steden. Kan fietsen een oplossing zijn?

- Het voordeel is natuurlijk dat je zonder problemen een paar kilometer kunt doen, je kunt gemakkelijk, als je begint, 1-2 km doen, dan 3-5 en 6 km vrij gemakkelijk, en daarom is het in de meeste steden volledig genoeg om de stad te doorkruisen en naar de gemeenten te gaan die er direct naast liggen. Dat is genoeg om naar Mérignac te gaan, naar Pessac, dat doen we als we in Bordeaux zijn, dat is genoeg om naar Cagnes-sur-Mer te gaan als we in Nice zijn. Als je in Île-de-France bent, is het iets ingewikkelder. Niemand beweert dat we Île-de-France op de fiets zullen doorkruisen, aan de andere kant in Colombes of Aulnay-sous-Bois, om te gaan winkelen zou het een vervoermiddel kunnen zijn, op voorwaarde dat de infrastructuur er is, en het probleem is dat ze vaak afwezig zijn omdat er auto's op het trottoir staan, omdat er vuilnisbakken zijn... Auto's op het trottoir, al te voet, c Het is ingewikkeld, en dan is er geen ontwikkeling.

– Op het niveau van de agglomeraties, Olivier Razemon, worden deze vragen opgepakt, wordt er over nagedacht?

– Het hangt van de steden af, er is bijna een jaar geleden de Federatie van Fietsgebruikers die een soort levensgrote enquête deed, een online enquête met meer dan 100 reacties en in verschillende steden, en we zijn. steden die door hun eigen inwoners als beste zijn beoordeeld, zijn, niet verwonderlijk, de steden Straatsburg, Bordeaux, Nantes, Grenoble en Angers. Dit zijn steden die eigenlijk heel lang geleden een fietsbeleid begonnen, in Straatsburg was het in de jaren '000, in Grenoble begon het in de jaren '80-90.

– Is dat niet deels te wijten aan de aard van steden, hun geografie?

– Gedeeltelijk. Ce qui est amusant, c'est que si on va à Lille, on vous dira non mais c'est pas possible, vous comprenez, il pleut ici, c'est pas possible, et à Marseille on va vous dire non il fait trop warm. Dus ik ben een beetje op mijn hoede voor die argumenten. Bern in Zwitserland is een stad met een modaal aandeel van 12%, d.w.z. verplaatsingen per fiets. Het is niet monumentaal, maar het is nog steeds meer dan de meeste Franse steden. Bern is een stad waar onderaan een rivier is, en het gaat constant op en neer, ze hebben gewoon infrastructuur gebouwd. Dus ja, het speelt, maar het is niet het enige element.

Het gebrek aan beleid ten gunste van fietsen in Marseille

– U noemde de naam Marseille en Marseille wordt, zo wordt gezegd, zeer slecht beoordeeld op het gebied van fietsen, waarom? 

– Zeer slecht beoordeeld, nog slechter dan Parijs omdat er nooit een beleid is geweest, nooit een reflectie. Er zijn een paar fietspaden, die liggen op het trottoir, dus dat zorgt voor conflicten met voetgangers. Dit is een heel slecht idee, omdat we ruimte hebben ingenomen van voetgangers in plaats van ruimte van auto's. Er wordt helemaal geen rekening gehouden met de verbaliseringen van gedrag van het type illegaal parkeren, en dit komt omdat er een autocultuur is, omdat er simpelweg al jaren geen beleid is op dit plan. Er zijn er nog steeds geen, maar er zijn fietsen, dat is het grappige als je naar Marseille gaat, je ziet veel fietsen, veel meer dan je je kunt voorstellen en in tegenstelling tot wat we ons voorstellen, zijn er natuurlijk plaatsen waar het gaat omhoog of omlaag, maar je ziet niet iedereen elke dag naar de Goede Moeder gaan, en er is in feite een groot deel van de stad dat relatief vlak is, met een paar snelheden komen we er wel.

Wordt er rekening gehouden met nieuwe vervoermiddelen?

– Met de verspreiding van nieuwe vervoermiddelen, denk ik aan de elektrische scooters die zich tegenwoordig vermenigvuldigen, aan deze fietsen die zelfbedieningsfietsen zijn, creëren we uiteindelijk niet een nieuwe anarchie met een weigering om eindelijk aan de stad en de vervoerswijzen te denken van mobiliteit bijvoorbeeld met het openbaar vervoer?

– Eigenlijk, wat opvalt, ik neem het voorbeeld van Basel, maar ik zag ook dat in Grenoble voor het station een ballet staat van een hele hoop vervoermiddelen, met veel flow, dat betekent een veel mensen passeren, heel weinig met de auto, veel met de tram, want er komt een tram voorbij, heel langzaam, maar dat is erg efficiënt omdat het er veel zijn en heel vaak. Er zijn bussen, en dan zijn er veel fietsen, veel bogen, een soort organisatie van de stad waar je aan moet denken als je het van buitenaf ziet.

– Maar zijn er tegenwoordig plekken waar de stad niet zo goed doordacht is?

Er zijn plaatsen waar dat zo is, in Grenoble is dat zo, in Bordeaux is dat zo, in Freiburg ook in Duitsland, in Milaan is dat iets minder het geval, dat is al niet meer het geval bijvoorbeeld in Bologna. We hebben een organisatie van ruimte, die is uitgedacht, en bovendien, voor gekozen functionarissen, voor gemeenschappen, is het goud omdat ze daar een ader hebben. Ze hebben niet per se het geld, maar ze hebben de openbare ruimte en kunnen die ontwikkelen.”

Gratis transcriptie van het programma: "Fietsplan: een manier om de stad opnieuw in te richten?", Les Matins de France Culture, 17 september 2018
bron: https://www.youtube.com/watch?v=J7pli9FVNK4